Васіль дзяцел як чалавечы тып у рамане людзі на балоце

Вобраз Васіля Дзятла — адзін з самых цікавых і супярэчлівых у рамане Івана Мележа «Людзі на балоце». У пачатку рамана перад намі Васіль поўны энергіі, жыццёвых сіл, перакананасці ў тым, што сваімі рукамі ён забяспечыць лепшае жыццё сабе і блізкім. Ужо пры першым знаёмстве з Васілём адчуваецца яго ўпартасць, заўзятасць, працавітасць. Асабліва прываблівае ў Васілю яго працавітасць. У сцэнах касьбы, пілавання дроў, малацьбы I. Мележ выяўляе духоўную моц і маральнае хараство свайго героя. Працоўныя клопаты і руплівасць сталі для хлопца нормай жыцця. Невыпадкова ў працы Васіль шукае збавення ў хвіліны роспачы і адчаю, праз працу юнак выяўляе сваю радасць, сцвярджае як чалавека.
У той час, калі Васіль станавіўся гаспадаром, прыйшло да яго каханне, якое прынесла хлопцу многа радасці і болю. Чыстым, сарамлівым, непасрэдным паказаны Васіль у сцэнах спаткання з Ганнай. Ён моцна кахаў дзяўчыну, бо пасля цэлага дня працы, змораны, бег на спатканне, прастойваў да світання. Толькі аб ёй думаў ён, калі сядзеў у «юравіцкай баковачцы», да яе спяшаўся пасля вызвалення. Невымерны боль перажыў хлопец, калі Ганна выйшла замуж за Яўхіма.
Аднак не ўсё прываблівае ў Васілю. Абурэнне выкліка'юць яго абыякавасць да людзей, эгаізм, карыслівасць. Ён шкадуе лыжку мёду хвораму дзіцяці, заворвае кавалак Глушаковай зямлі, баючыся, каб яе не аддалі каму-небудзь іншаму.
У Васіля склалася свае ўяўленне пра шчасце. Шчасце, на яго думку, грунтуецца на матэрыяльным разліку. Дасягнуць свайго хлопец збіраецца стараннасцю і працавітасцю на добрым кавалку зямлі. Імкненне прыдбаць кавалак урадлівай зямлі такое моцнае, што Васіль не палохаецца ні пагроз Карчоў, ні бандытаў, менавіта за гэту зямлю ён уступае ў бойку з Яўхімам. Ён лёгка паверыў нагаворам, што Чарнушкава красуня ідзе за Карча з ахвотай, каб быць першай багачкай на сяле. Адзінае, што готы разрыў з Ганнай даўся яму нялёгка: душа яго разрывалася ад болю.
Вобраз Васіля ў рамане дадзены ў развіцці. Але мяняецца Васіль марудна, бо не так лёгка было адмовіцца ад таго, што здавалася вечным, надзейным. Замкнёнасць, панурасць — рысы характару Васіля. Аднак лінія развіцця характару ў творы вызначана. У хлопца з'яўляецца перакананне, што за свае правы, свае шчасце трэба змагацца.